Lista aktualności Lista aktualności

Słowo do leśnika

Co sadzić by urosło? Pytanie, które spędza sen powiek niejednemu leśnikowi. My wiemy. Mamy super sadzonkę. Kontenerową sadzonkę. Teraz możesz ją mieć i TY!

Szkółka Bielawy w Nadleśnictwie Dobrzejewice jest wyspecjalizowana w produkcji sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym dla jednostek Lasów Państwowych i nie tylko.

Nie warto wyważać otwartych drzwi

Z chwilą uruchomienia szkółki kontenerowej w Nadleśnictwie Dobrzejewice, zasada całkowitej samowystarczalności w produkcji materiału sadzeniowego nadleśnictw skupionych w jednej regionalnej dyrekcji, straciła na swej ekonomicznej i biologicznej zasadności.

Szkółki kontenerowe nigdy nie zastąpią klasycznych szkółek polowych. Są jednak ważnym elementem uzupełniającym proces produkcji materiału odnowieniowego, szczególnie na terenach zdegradowanych, porolnych lub ubogich siedliskowo.

Zapewniają osiągnięcie zarówno zamierzonego celu biologicznego jak i ekonomicznego.

Super start

Sadzonki z zakrytym systemem korzeniowym mają większą zdolność adaptacyjną do trudnych warunków terenowych i siedliskowych dzięki zgromadzonemu zapasowi mikroelementów w bryłce sadzonki. Dysponują większą zdolnością regeneracji po uszkodzeniach powodowanych przez owady i zwierzynę. Mikoryzacja sadzonek zwiększa powierzchnię chłonną korzenia, co ma decydujące znaczenie na terenach zdegradowanych i porolnych. Sadzonki nie są tak wrażliwe jak te z gruntu na przesuszenie w trakcie transportu i w pracach odnowieniowych.

Super korzyści

Jakie? Takie jak zmniejszenie ilości sadzonych drzewek na 1 ha, mniejsze nakłady na poprawki, mniejsze koszty przygotowania gleby i sadzenia, możliwość stosowania repelentów na szkółce czy choćby niemal natychmiastowa reakcja na nieprzewidywalne klęski żywiołowe.

Szybko, sprawnie, niezawodnie

Okres odnowienia lasu nie musi już być tak stresujący. Przy odpowiednim przechowywaniu sadzonek, czas sadzenia dzięki kontenerówce można wydłużyć. W pewnych sytuacjach pogodowych ma to niezwykle istotne znaczenie dla udatności posadzonych upraw. Jest możliwość reakcji na nieprzewidywalne zdarzenia. Produkcja jest niemal błyskawiczna.

Kilkumiesięczna sadzonka sosny kontenerowej

 

Więcej zamawiasz, taniej dostajesz

Jedną z istotnych cech, która odróżnia szkółkarstwo kontenerowe od tradycyjnego, jest intensyfikacja produkcji. Wiąże się ona z liczbą sadzonek wytworzonych na 1 arze powierzchni produkcyjnej szkółki. Tak intensywna produkcja może przynieść duże obniżenie jednostkowych kosztów produkcji. Jest to jeden z głównych czynników, który zadecydował o popularności szkółek kontenerowych w krajach, gdzie koszty pracy rąk ludzkich są bardzo wysokie. Warunkiem obniżenia kosztów sadzonek jest jednak maksymalne wykorzystanie możliwości produkcyjnych szkółki. A więc zbyt wśród jednostek Lasów Państwowych.

Jest jedno „ale"…

Sadzonki kontenerowe przewyższają wysokością te „z gruntu". Jest to niezwykle ważny atut m.in. na terenach silnie zachwaszczonych. Ryzyko zagłuszenia sadzonki zmniejsza się. Zmniejszają się także koszty pielęgnacji. Nie zawsze jednak wielkość jest najważniejsza. Liczy się  technika. Technika sadzenia rzecz jasna. Nic tak nie psuje dobrego materiału sadzeniowego jak niewłaściwa technika jego sadzenia i przechowywania. Nawet kontenerówki! Co zachęca do stosowania sadzonki kontenerowej? Ergonomia pracy przy jej sadzeniu. Logistyczny majstersztyk. Kto raz spróbował ten wie…

5 lat w Dobrzejewicach….

Wokół produkcji kontenerowej narosło jednak wiele mitów i legend. Sadzonki kontenerowe odbierane są wśród leśników – szkółkarzy z pewną niechęcią. Często traktowane są jako konkurencja dla produkcji polowej.

- Pięcioletnie doświadczenie upraw założonych sadzonką kontenerową wyprodukowaną i posadzoną w Nadleśnictwie Dobrzejewice wskazują, że sadzonka ta rewelacyjnie sprawuje się na terenach trudnych – mówi Paweł Nas, nadleśniczy Nadleśnictwa Dobrzejewice.  

Teren Nadleśnictwa to obszar o przeważającym udziale siedlisk borowych z dominującą sosną. Gleby Nadleśnictwa to w większości gleby rdzawe i to w podtypie gleb rdzawych bielicowych. Utwory geologiczne pochodzą z piaszczystych utworów akumulacji rzecznej, na części których rozwinęły się wydmy i pola piasków przewiewnych Większość terenu to grunty porolne. Drzewostany wykazują obniżoną odporność. Nękane są przez pasożytnicze grzyby i owady oraz zwierzynę, głównie łosia. Ma tu miejsce niekorzystny wpływ emisji przemysłowych. Dla leśników to nie lada hodowlane wyzwanie. Dlatego tu, w Nadleśnictwie Dobrzejewice, udatność i odporność młodego pokolenia lasu ma decydujące znaczenie.

- W ciągu ostatnich lat ocena upraw osiąga poziom dobry i bardzo dobry – mówi Sylwester Podejma, specjalista hodowli lasu w Nadleśnictwie Dobrzejewice.

Dzięki sadzonce kontenerowej możliwe było skuteczne odnowienie lasu przy bardzo niesprzyjającej, wieloletniej suszy i corocznym obniżeniu poziomu wód gruntowych. 

Zobaczyć na własne oczy

 „Niewiernym Tomaszom" losowo wykopywano sadzonki kontenerowe z dobrzejewickich upraw.

- Obalamy mit o „leniwym" systemie korzeniowym kontenerówek. Nie stwierdzamy zawijania systemu korzeniowego, ani utrzymywania się ich w bryłce ziemi z kontenera. Korzenie rozrastają się już w pierwszym roku życia uprawy, co pokazano naocznie uczestnikom wielu  szkoleń i spotkań w naszym Nadleśnictwie – mówi Bogusław Kashyna, zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Dobrzejewice.

Jeśli ktoś nadal nie dowierza… leśnicy zapraszają! Uprawy Nadleśnictwa Dobrzejewice czekają!

 

Trochę historii

Leśne szkółki wytwarzające sadzonki z zakrytym systemem korzeniowym nie mają w Polsce długiej historii. W przeciwieństwie do krajów skandynawskich, gdzie szkółki kontenerowe działają już od co najmniej 60 lat. W Polsce ich budowę rozpoczęto w latach 90-tych.

Pierwsza szkółka kontenerowa (Kostrzyca) powstała na terenie Nadleśnictwa Śnieżka (RDLP Wrocław) w 1992 roku. Siedem lat później rozpoczęła ona produkcję materiału sadzeniowego szczepionego przy użyciu grzyba Hebeloma crustuliniforme. Szkółka powstała w odpowiedzi na zamieranie drzewostanów świerkowych w Górach Izerskich. Drugim istotnym momentem w historii szkółkarstwa kontenerowego był ogromny pożar lasów w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. W celu odnowienia dużych (trudnych) powierzchni pożarzyska, wybudowano szkółkę kontenerową w Nędzy (RDLP Katowice). Obecnie w Lasach Państwowych funkcjonuje 15 szkółek kontenerowych produkujących od 1,5 mln do 10 mln sztuk sadzonek rocznie. Jedną z nich jest Szkółka Bielawy w Nadleśnictwie Dobrzejewice (RDLP Toruń) produkująca obecnie 3 mln sztuk sadzonek kontenerowych rocznie. Produkcję rozpoczęto w 2010 roku.